Անուշ.
Կարո՞ղ է արդյոք գործատուն կեղտոտ աշխատավարձը իջեցնել, որպեսզի աշխատողը ստանա նույն աշխատավարձը, որքան մինչ եկամտային հարկի սանդղակի փոփոխությունն էր: Դա օրինակա՞ն է, թե՞ ոչ: Խնդրում եմ օրենքի հղում, եթե կա:
Կայք հաշվապահների համար և ոչ միայն…
on Սուրճի արտադրություն: “1․ Արդյո՞ք գործունեությունը կարող է աշխատել միկրոձեռնարկատիրության դաշտում, այո 2․ Արդյո՞ք միայն ԱԱՀ-ը վճարողներն են vero համակարգում դրոշմապիտակի վերագրում և…” Apr 25, 20:07- on Պարտքի մարում եռակողմ պայմանագրով: “այո դա կդիտվի որպես եկամուտ ոչ առևտրային կազմակերպության համար։ Արդյո՞ք առաջանում են հարկային որևէ պարտավորություններ ոչ առևտրային կազմակերպության, կարծում եմ…” Apr 25, 20:03
- on ՍՊԸ գնել է մեքենա ֆիզ. անձից: “որպես հարկային գործակալ պետք է ֆիզ.անձի համար 10 տոկոս եկամտային հարկ վճարեք, պետք է մաշվածքի համար հիմք վերցնեք սկզբնական արժեքը,” Apr 25, 19:57
- on Սոց. փաթեթից օգտվելու համար: “ոնց հասկանալ,պետական սոց․ փաթեթից գումար է մնացել,ուզում եք օգտվել, ” Apr 25, 19:56
on ՍՊԸ գնել է մեքենա ֆիզ. անձից: “Շնորհակալ եմ, իսկ շահութահարկից մաշվածության չափով կարող եմ ծախսագրել?” Apr 25, 17:20
on ՍՊԸ գնել է մեքենա ֆիզ. անձից: “Ընկերությունը որպես հարկային գործակալ 10 տոկոս եկամտային հարկ պետք է վճարի։” Apr 25, 17:06
Այո, կա՝ ԱՕ հոդված 105.
1. Արտադրության ծավալների և (կամ) տնտեսական և (կամ) տեխնոլոգիական և (կամ) աշխատանքի կազմակերպման պայմանների փոփոխման դեպքում թույլատրվում է փոփոխել աշխատանքի էական պայմանները:
2. Աշխատանքի էական պայմաններ են աշխատանքի վայրը, աշխատանքի վարձատրության չափը և (կամ) այն որոշելու ձևը, արտոնությունները, աշխատաժամանակի (աշխատանքի և հանգստի) ռեժիմը, տարակարգերը և պաշտոնների անվանումները, աշխատանքային պայմանագրի տեսակը, որոնց և (կամ) գործատուի փոփոխման դեպքում գործատուն աշխատողին պետք է ծանուցի սույն օրենսգրքի 115-րդ հոդվածով սահմանված ժամկետներում, բացառությամբ հետևյալ դեպքերի.
1) հիմնական աշխատավարձի չափի և (կամ) հավելումների, հավելավճարների բարձրացման դեպքում, երբ մյուս պայմանները պահպանվում են.
2) օրական և (կամ) շաբաթական աշխատաժամանակի կրճատման դեպքում, երբ մյուս պայմանները պահպանվում են:
3. Առանց աշխատողի գրավոր համաձայնության աշխատանքի վարձատրության չափը և (կամ) այն որոշելու ձևը գործատուն կարող է փոփոխել միայն օրենքով կամ կոլեկտիվ պայմանագրով աշխատանքի վարձատրության պայմանների փոփոխության դեպքում, որի մասին գործատուն գրավոր ձևով պետք է ծանուցի աշխատողին ոչ ուշ, քան մեկ ամիս առաջ՝ մինչև նոր պայմանների ուժի մեջ մտնելը:
4. Աշխատողը չի կարող տեղափոխվել այնպիսի աշխատանքի, որն առողջական վիճակի բերումով նրան հակացուցված է բժշկասոցիալական փորձաքննական հանձնաժողովի եզրակացությամբ:
5. Եթե աշխատանքի նախկին էական պայմանները չեն կարող պահպանվել, իսկ աշխատողը չի տվել իր գրավոր համաձայնությունը աշխատանքը նոր պայմաններում շարունակելու համար, ապա աշխատանքային պայմանագիրը լուծվում է սույն օրենսգրքի 109-րդ հոդվածի 1-ին մասի 9-րդ կետի համաձայն:
ԱՕ հոդված 115.
Օրենսգրքի 105-րդ հոդվածի 2-րդ մասով սահմանված դեպքերում գործատուն պարտավոր է գրավոր ծանուցել իր մոտ մինչև մեկ տարի աշխատողին ոչ ուշ, քան 14 օր առաջ, մեկից մինչև հինգ տարի աշխատողին` 35 օր առաջ, հինգից մինչև տասը տարի աշխատողին` 42 օր առաջ, տասից մինչև տասնհինգ տարի աշխատողին` 49 օր առաջ, տասնհինգ տարուց ավելի աշխատողին` 60 օր առաջ:
Կոլեկտիվ և աշխատանքային պայմանագրով կարող են սահմանվել սույն մասով նախատեսված ծանուցման ժամկետների համեմատ ավելի երկար ժամկետներ:
Աշխատանքային իրավահարաբերություններում կողմերն ազատ են ընտրելու իրենց կամքին համապատասխան վարքագիծ, պայմանով, որ այն չհակասի օրենքով սահմանված իմպերատիվ նորմերին:
ՀՀ Աշխատանքային օրենսգրքի 3-րդ հոդվածի համաձայն սահմանվել է սկզբունք, այն է՝ յուրաքանչյուր աշխատողի` ժամանակին և ամբողջությամբ աշխատանքի արդարացի վարձատրության իրավունքի ապահովումը` օրենքով սահմանված նվազագույն աշխատավարձի չափից ոչ ցածր: Այս նորմ-սկզբունքի առավել, քան կոնկրետ կարգավորումն իր բացվածքն է ստացել ՀՀ Աշխօրի մեկ այլ հոդվածում, մասնավորապես, 179 հոդվածում, համաձայն որի, Աշխատողի ժամավճարի չափը կամ ամսական աշխատավարձը չի կարող պակաս լինել օրենքով սահմանված Աշխատավարձի ամսական և ժամավճարի նվազագույն չափերից: Իսկ դա էլ սահմանում է ՀՀ օրենքը, որի 1-ին հոդվածով Հայաստանի Հանրապետությունում նվազագույն ամսական աշխատավարձը սահմանվել է 68000 դրամ, իսկ նույն օրենքի 2-րդ հոդվածի համաձայն սահմանվել են Գործավարձով և ժամավճարով վարձատրվող աշխատակիցների համար ժամային տարիֆային դրույքի նվազագույն չափերը, մասնավորապես՝
1) աշխատաժամանակի նորմալ տևողության դեպքում (40-ժամյա աշխատանքային շաբաթ)` 406 դրամ.
2) աշխատաժամանակի կրճատ տևողության դեպքում (36-ժամյա աշխատանքային շաբաթ)` 454 դրամ.
3) աշխատաժամանակի կրճատ տևողության դեպքում (24-ժամյա աշխատանքային շաբաթ)` 680 դրամ:
Ընդ որում, պետք է նկատի ունենալ, որ Նվազագույն աշխատավարձի չափի մեջ չեն ներառվում հարկերը, նպատակային սոցիալական վճարները, հավելումները, հավելավճարները, պարգևատրումները և խրախուսական այլ վճարումներ (Տես՝ ՀՀ Աշխօրի 179 հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ պարբերություն):
Եթե պահպանվում են վերը նշված բոլոր կանոնները, ուստի գործատուն և աշխատողն ազատ են իրենց միջև կնքված աշխատանքային պայմանագրում աշխատավարձը իջեցնել կամ բարձրացնել ինչպես կկամենան: Հետևաբար, եթե ցանկացած՝ աշխատավարձի փոփոխություն, որը կհանգեցնի ՀՀ օրենքի վերը նշված դրույթների խախտման, ապա դա միանշանակ կդիտվի իրավախախտում: